In het Slingeland Ziekenhuis is een AYA-zorgteam gestart om leeftijdsspecifieke zorg te verlenen aan jongvolwassenen met kanker in de leeftijd van 18 tot en met 39 jaar: AYA’s (adolescents & young adults). Zij hebben vaak veel vragen die specifiek zijn voor hun leeftijd en situatie. Over bijvoorbeeld het afmaken van hun studie, solliciteren bij een eerste baan, het afsluiten van een hypotheek of het stichten van een gezin. Het AYA-team heeft aandacht voor al deze vragen en biedt passende ondersteuning die samenhangt met hun medische behandeling en gaat uit van de vraag: ‘Wie ben jij en wat heb je nodig tijdens, maar ook ná je kankerbehandeling?'.
Het AYA-team van het Slingeland Ziekenhuis bestaat uit zorgprofessionals die speciaal zijn opgeleid om jongvolwassenen met kanker zo goed mogelijk te begeleiden. De AYA-verpleegkundig specialisten hebben regelmatig overleg met het team AYA-zorg. In dat team overleggen ze met een medisch specialist en maatschappelijk werker om de zorg nog verder te verbeteren. Indien nodig kunnen ook zorgprofessionals van ander disciplines worden geraadpleegd. De AYA-zorg neemt de behandeling van de ziekte of de controle van de afspraken niet over. Hiervoor blijft je eigen behandelend arts verantwoordelijk.
Behoefte aan leeftijdsspecifieke aandacht
Internist-oncoloog Rune van de Wetering en verpleegkundig specialist Janneke Lanke zien dat de behoefte aan leeftijdsspecifieke aandacht bij AYA’s groot is. Janneke: “Deze jongvolwassenen zijn in de bloei van hun leven en worden door hun ziekte ineens geconfronteerd met problemen op allerlei gebieden, zoals studie, werk, relaties en vruchtbaarheid. Het is heel belangrijk dat hier aandacht voor is en dat zij op deze thema’s de juiste begeleiding krijgen.”
Internist-oncoloog Rune van de Wetering voegt toe: “Signaleren dat AYA’s andere aandacht nodig hebben dan oudere patiënten is de eerste stap. Zo praten we al vóór de start van de behandeling over vruchtbaarheid, omdat sommige behandelingen onvruchtbaarheid tot gevolg kunnen hebben. Het is daarom belangrijk om tijdig in gesprek te gaan over de mogelijkheden. In vervolggesprekken met de verpleegkundig specialist komen ook andere onderwerpen aan bod.”
AYA Zorgnetwerk
Het AYA-team van het Slingeland Ziekenhuis werkt samen met het Radboudumc en is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk. Binnen dit netwerk worden AYA-zorgverleners ondersteund en geschoold, wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en expertise gedeeld. Zo blijft alle kennis en kunde over ‘kanker op AYA-leeftijd’ steeds actueel. Het AYA-Zorgnetwerk is opgebouwd uit zes regionale zorgnetwerken waardoor AYA-zorg bij iedere AYA zo dichtbij als mogelijk voor handen is.
Binnen de regionale netwerken zijn er AYA-kenniscentra bij de UMC’s en het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, waar AYA’s terecht kunnen met complexe problematiek. Het zorgnetwerk groeit omdat steeds meer ziekenhuizen en professionals uit de eerste lijn aansluiten. Samen gaan we uit van het principe: ‘Zorg, dichtbij huis als het kan, verder weg in een AYA-centrum als het moet.’
28 maart 2023
Verpleegkundig specialist Janneke Lanke en internist-oncoloog Rune van de Wetering
Fotograaf: Toon Hendriks Fotografie